Atlantische Oceaan, met 14 knopen in zuidelijke richting

Gisteren sloot het slagschip HMS Royal Sovereign zich aan bij het konvooi. Deze veteraan uit de eerste wereldoorlog wordt begeleid door 5 destroyers. Vier destroyers van de bestaande escorte verlaten het konvooi.

Engeland kan alleen stand houden als ze over zee kan worden blijven bevoorraad. Duitsland heeft uitgerekend dat als ze meer dan 300.000 BRT aan scheepsruimte per maand tot zinken brengt (dat zijn ca 40 Abbekerks), Engeland zal verhongeren en de oorlog niet voort zal kunnen zetten. Simpel gezegd komt het er op neer dat de Duitse Kriegsmarine meer koopvaardijschepen  tot zinken moet brengen dan Engeland kan bouwen. Daarvoor zet ze naast U-boten ook oppervlakte schepen in. Van vermomde maar zwaar bewapende koopvaardijschepen (merchant raiders) tot slagschepen die in staat zouden moeten zijn volledige konvooien te vernietigen.

Abbekerk vaart in convoy WS.8a een half jaar eerder. (foto gemaakt vanaf Abbekerk door F.J.C Schimmel)

Eerder dat jaar wist Engeland met een hoop geluk het grootste slagschip aller tijden de Bismarck te vinden en tot zinken te brengen voor deze de konvooien kon bedreigen. Voor Engeland is de dreiging van kruisers en slagschepen reden om belangrijke konvooien te laten vergezellen door (meestal wat verouderde) slagschepen.

Voor Duitsland was het ‘Bismarck debacle’ reden om het vertrouwen in oppervlakteschepen volledig te verliezen en alles in te zetten voor de bouw van meer U-boten. Maar dat is bij de geallieerden nog niet bekend.

De escorte van WS12z varieert behoorlijk. Dat komt enerzijds doordat sommige gebieden minder gevaarlijk worden geacht dan andere maar ook vanwege de beperkte actieradius van de kleinere oorlogsschepen en het feit dat de schepen vaak voor meerdere konvooien worden ingezet. Ook hebben grotere havens vaak hun eigen schepen die de konvooien bij aankomst en afvaart een stuk begeleiden.

De route van WS.12z (bron: www.convoyweb.org.uk)

De escorte van WS12z bestaat steeds uit minimaal 5 destroyers . Hieronder een overzicht van de indrukwekkende logistiek die het begeleiden van een konvooi met zich mee brengt. (met dank aan www.naval-history.net day-by-day 1941):

• Destroyers WHITEHALL, WITCH, BADSWORTH, VANQUISHER, and EXMOOR from 13 to 16 November.
• MAORI   was with the convoy from 13 to 17 November. The destroyer arrived at Gibraltar on the 20th for duty in the 19th Destroyer Flotilla.
• Battleship ROYAL SOVEREIGN and destroyers FURY, FORESTER, and FORESIGHT  departed the Clyde on the 12th to join the convoy. They were route via Milford Haven and south of Ireland. On the 13th, the warships   arrived at Milford Haven and departed later that day to join the   convoy.
• Destroyers   FURY, FORESIGHT, and FORESTER escorted the convoy from 16 to 19 November.
• On the 19th, destroyers FORESIGHT, FORESTER, and FURY parted company  with the convoy in 34-05N, 25-50W to refuel from oiler DINGLEDALE.   The destroyers then proceeded to search for an enemy merchant ship report.
• Destroyer  FORESTER later proceeded to Ponta Delgada to complete fuelling. She departed on the 22nd and rejoined destroyers FORESIGHT and FURY.
• Battleship  ROYAL SOVEREIGN and destroyers DULVERTON and SOUTHWOLD escorted the convoy from 16 to 24 November.
• Destroyers  VIMY and VELOX escorted the convoy from 21 to 24 November.
• Corvette  CLOVER escorted the convoy from 22 to 24 November.

The convoy arrived at Freetown on the 24th.

• Destroyers SOUTHWOLD and DULVERTON from 28 November to 14 December.
• Battleship ROYAL SOVEREIGN escorted the convoy from 28 November to 18 December.
• Sloop MILFORD and corvettes VERBENA and HOLLYHOCK escorted the convoy from 28 November to 15 December.
• Corvettes ASTER and MARGUERITE escorted the convoy from 15 December to 18 December, when the convoy arrived at Durban.